Niniejsza witryna ma charakter wyłącznie informacyjny, a publikowane treści mają na celu edukację diabetologiczną oraz promowanie szeroko pojętej świadomości zdrowotnej i zdrowego trybu życia. Na podstawie uzyskanych informacji nie należy podejmować samodiagnozowania ani samoleczenia i w żadnym wypadku nie mogą one zastąpić wizyty u lekarza.
ul. Westerplatte 9, 65-001 Zielona Góra
885-995-136
ADRES GABINETU
REJESTRACJA
Warto przeczytać także:
Katarzyna Wakulińska
Trochę przekornie zastosowałam tytuł wprowadzający w błąd, ponieważ chciałabym się w tym artykule rozprawić z kilkoma bardzo utrwalonymi w powszechnej świadomości mitami na temat żywienia osób chorych na cukrzycę.
Mit 1 - osoba chora na cukrzycę musi stosować dietę
Fałsz.
Jaka jest prawda?
Nie istnieje coś takiego jak dieta cukrzycowa. Powinnam zacząć od wyjaśnienia kilku podstawowych pojęć. Dieta wielu osobom kojarzy się z wyrzeczeniami i ograniczeniami. Mówi się o dietach odchudzających czy redukcyjnych. Natomiast prawidłowo pod terminem dieta powinniśmy rozumieć określony sposób odżywiania, pozwalający zachować, poprawić lub przywrócić zdrowie. Lepiej zamiast słowa dieta używać określeń „zdrowe odżywianie” lub „zdrowe żywienie” (o zasadach zdrowego żywienia pisałam tu).
Mit 2 - dieta cukrzycowa wiąże się z eliminacją wielu produktów.
Fałsz.
Jaka jest prawda?
Prawidłowe odżywianie osób z cukrzycą powinno być oparte na tych samych zasadach i zaleceniach, co żywienie osób zdrowych. Spójrzmy, co mówi Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia (w skrócie NCEŻ IŻŻ) w swoich 3 krokach dla zdrowia np. na temat węglowodanów.
Krok 1 – Zamień pieczywo przetworzone (np. jasne bułki, jasny chleb) na pełnoziarniste (np. razowe, graham), płatki śniadaniowe na naturalne płatki zbożowe (np. płatki owsiane), wybieraj grube kasze (np. gryczana), makarony razowe.
Krok 2 – Jedz codziennie przynajmniej 3 porcje produktów zbożowych pełnoziarnistych (90g/dzień).
Krok 3 – Jedz produkty zbożowe pełnoziarniste w każdym posiłku.
Podobne kroki stworzono m.in. dla słodyczy i słodkich napojów:
Krok 1 - Zamień słodkie napoje na wodę.
Krok 2 - Zamiast słodyczy jedz owoce lub orzechy i nasiona.
Krok 3 – Czytaj etykiety – wybieraj produkty bez dodatku cukru lub te o niższej zawartości.
Są to zalecenia dla wszystkich, także osób chorych na cukrzycę czy inne choroby przewlekłe. Prawdą jest, że wielu z nas lubi puszyste ciepłe bułki. Soki i napoje są smaczniejsze niż woda. Dużo łatwiej jest sięgnąć po gotową przekąskę lub baton w sklepie niż samodzielnie przygotować sycącą sałatkę np. z kaszy i warzyw. Przyzwyczailiśmy się do powszechnie dostępnej wysoko przetworzonej, słodkiej, słonej i tłustej żywności. Jednak powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że nie są to produkty odpowiednie dla nikogo. Jeśli osoby zdrowe w waszym otoczeniu jedzą dużo białego pieczywa i innych produktów z oczyszczonej mąki lub piją słodkie napoje, oznacza to, że odżywiają się nieprawidłowo. Takie nieprawidłowe odżywianie, połączone z niskim poziomem lub wręcz brakiem aktywności fizycznej, może prowadzić do otyłości oraz wielu chorób tzw. cywilizacyjnych, takich jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca typu 2 czy dna moczanowa.
Zmiana (najlepiej trwała), nawyków żywieniowych na te zalecane przez WHO, NCEŻ IŻŻ czy liczne polskie i europejskie towarzystwa naukowe, na pewno będzie skutkowała utrzymaniem zdrowia, a w przypadku osób już chorych na cukrzycę poprawą wyrównania, lepszymi wynikami badań, a nawet możliwością zmniejszenia dawek leków.
Zatem prawdą jest, że zdrowe żywienie wiąże się z eliminacją niektórych produktów spożywczych z codziennego jadłospisu. Nie wynika to jednak ze specyfiki „diety cukrzycowej”, a jedynie z ogólnych zaleceń zdrowego żywienia.
Mit 3 - dieta cukrzycowa jest droga
Fałsz.
Jaka jest prawda?
Wszystko zależy, jak podejdziemy do zakupów i sposobu przygotowywania posiłków. Patrząc na ceny w sklepach, możemy zauważyć, że np. chleb pszenny jest tańszy od pieczywa żytniego lub razowego. Ale zwróć proszę uwagę, że aby poczuć sytość jedząc chleb pszenny, musisz go zjeść 2, a nawet 3 razy więcej niż chleba razowego. Zatem po przeliczeniu ceny chleba na ilość posiłków, które z niego przygotujesz, okaże się, że ta różnica w cenie nie jest już taka znacząca.
Nie kupuj bułek – w przeliczeniu na masę są dużo droższe od chleba. Jeśli prowadzisz gospodarstwo domowe sam, podziel kupiony chleb na porcje, które wystarczą na jeden dzień i część z nich włóż do zamrażarki. Chleb po rozmrożeniu nie traci walorów smakowych, wystarczy ci na dłużej i nie będziesz mieć problemów z marnowaniem resztek.
A co z kaszą czy ryżem? Wybierz produkty paczkowane w zbiorcze opakowanie o wadze 0,5 lub 1 kg. Cena za kilogram takiego produktu będzie dużo niższa niż cena za kilogram tego samego ryżu lub kaszy zapakowanej w woreczki 100-gramowe. W dodatku gotowanie metodą naszych babć w małej ilości wody pozwala na zachowanie większej ilości cennych składników, które gotując woreczek w dużej ilości wody wylałbyś do kanalizacji. Wreszcie co nie mniej ważne – unikniesz spożywania tzw. mikroplastiku, który może się do twojej potrawy przedostać z woreczków, w których gotujesz porcjowane produkty.
Warzywa i owoce? Wybieraj sezonowe! Jest w nich najwięcej witamin i przede wszystkim nie są poddawane przetwarzaniu. Poza sezonem warto jeść kiszonki, które dodatkowo wzmocnią twoją odporność lub mrożonki – warzywa mrożone są w szczycie sezonu, kiedy mają najwięcej składników odżywczych, a prawidłowo przeprowadzony proces mrożenia i przechowywania zabezpiecza przed ich utratą. Jeśli decydujesz się na przetwory – przygotuj je samodzielnie lub przy zakupach czytaj dokładnie skład zalewy. Zbyt duża ilość octu, cukru i substancji konserwujących nie jest dla ciebie korzystna.
Następne mity...
...na temat żywienia osób z cukrzycą opiszę już niedługo. Przyjrzymy się problemom, które poruszają na wizytach moi pacjenci, m.in. zamiennikom cukru, produktom bezlaktozowym oraz schabowemu z patelni. Zapraszam do lektury kolejnych artykułów.